پنجشنبه، مرداد ۰۵، ۱۳۸۵

به گنجی، با احترام


خب، به نوشته های گنجی که مراجعه می کنی، اینجا و آنجا، به اسم کارل پاپر، فیلسوف و اندیشمند انگلیسی، برخورد می کنی. پاپر قائل به جبر تاریخی نیست، و می گوید که اعتقاد به جبر تاریخی تنها می تواند به حکومت های استبدادی و خودکامه منجر شود. به این ترتیب، در زمینه سیاسی، پاپر به دموکراسی های اجتماعی ـ سوسیال دموکراسی ـ معتقد نیست و طرفدار دموکراسی های لیبرال است. در این نوع دموکراسی، دولت ها باید از مداخله در امور مردم پرهیز کنند و فقط ناظر بر مراوده آزاد آنها، بر اساس قوانین عرضه و تقاضا باشند. این نوع دموکراسی، همچنانکه در ایالات متحده آمریکا شاهد آن هستیم، نهایتا به وسیله ای در دست ثروتمند ترین اقشار اجتماع برای کنترل مردم تبدیل می شوند. مارگارت تاچر، نخست وزیر سابق انگلستان از حزب محافظه کار، از پیروان پر و پا قرص کارل پاپر است، و تلاش می کرد مبانی فکری وی را در اجتماع انگلیس حاکم کند.

لابد همین اعتقاد گنجی به کارل پاپر است که موجب شده اداره صنعت نفت بوسیله دولت را مغایر با دستیابی به دموکراسی بداند. گنجی می گوید تا زمانیکه حکومت های خاور میانه درآمد های نفت را در اختیار دارند، آرمان دموکراسی خواهی در این کشور ها به منصه عمل نمی پیوندد. وی معتقد است که صنعت نفت در این کشور ها باید به بخش خصوصی واگزار شود. بهشت شرکت های فراملیتی!

و لابد همین قبله کج اکبر گنجی ـ کارل پاپر ـ است که موجب خصومت وی با نیرو های چپ نهضت دموکراسی خواهی ایران شده است. به نظر می رسد که گنجی حاضر است برای برانداختن جمهوری اسلامی با سلطنت طلبان و فخرآور ها متحد شود، ولی، به رغم تمام تلاش هایی که نیرو های چپگرای ایران، در زمان حبس وی برای آزادی اش مبذول داشتند، از اینکه با آنها در یک جبهه دیده شود ابا دارد.

آنچه برای من مایه تعجب بود، دیدار گنجی با اندیشمند بزرگ آمریکایی، نوآم چامسکی، بود. چامسکی نقطه مقابل پاپر است. چامسکی جبر تاریخی را قبول دارد. چامسکی چپگراست. و البته چامسکی، زمانیکه گنجی در زندان، در اعتصاب غذا به سر می برد، امضایش را در زیر طوماری از اسامی اندیشمندان و آزادیخواهان بنام جهان گذارد که خواستار آزادی وی شده بودند. جل الخالق! خیلی دلم می خواهد بدانم گنجی در یک ساعت ملاقاتش با نوام چامسکی از چه چیزی سخن گفته است؟ امیدوارم عقاید کارل پاپر را قرقره نکرده باشد.

همچنان به گنجی احترام می گذارم. همچنان وی را سمبل مقاومت و مبارزه منفی در ایران می دانم. اما از سمبل و نشانه مقاومت و مبارزه انتظار دارم که موجب وحدت تمامی نیرو های مقاومت باشد، از چپ گرا ها گرفته تا سلطنت طلب ها و در میانه این طیف، ملیون و مذهبیون و غیر مذهبیون، و بی خیال دموکرات هایی مثل من.

۲ نظر:

ناشناس گفت...

سلام
مردمان به پرستش قهرمانان نیاز دارند
کارلایل

Sima گفت...

خب هر کسی می تواند با چامسکی ملاقات کند، ولی دلیل نمی شود که چامسکی از دید شخصی که ملاقاتش کرده حمایت کند. این دموکراسی که اقای گنجی در نظر دارد دموکراسی ایست که نفعش به عده معدودی می رسد. بقیه را هم که بی خیال!